Ieder kind heeft zijn eigen tempo van groeien. Gemiddeld groeit een gezond kind ongeveer 4 a 5 cm per jaar en wordt het gemiddeld 2,5 kg per jaar zwaarder. Dat is echter uitgezonderd de periode van baby, peuter en de pubertijd. Dat zijn perioden waarin kinderen versneld groeien.
Voor sporters is de periode van pubertijd een belangrijke periode waarin onderling grote verschillen kunnen ontstaan.
Niet ieder kind kent bij zijn of haar groei het zelfde moment of intensiteit van groeien. Er kan binnen deze leeftijdsgroep ( bijv in de O13-O16) een lengteverschil bestaan van wel 25 centimes en een gewichtsverschil van 35 kg.
Het komt dan ook regelmatig voor dat sporters tegen elkaar strijden die duidelijk niet dezelfde fysieke kenmerken hebben.
Als je daar eventuele verschillen in geboortemaand bij optelt ( ben je geboren op 1 januari en de ander op 31 december, geeft dat een verschil van bijna een jaar) kan dit in deze periode tot hele grote verschillen leiden. Dit kan tot oneerlijke situaties leiden.
Toch zie je ook vaak genoeg dat grotere kinderen door de groei coördinatief zo verstoord zijn geraakt dat de versnelde groei eerder als een nadeel dan als een voordeel kan worden gezien.
Ze moeten voortdurend leren met hun veranderende lichaam om te gaan en zijn in de periode minder coördinatief en gevoeliger voor blessures.
Binnen de onderlinge verschillen heeft ieder kind wel dezelfde volgorde van groeien. Eerst groeien de voeten, de handen en het hoofd, dan de armen en benen, vervolgend de rug en tenslotte groeit het kind in de breedte (bij jongens de schouders en bij meisjes het bekken). In de jaren naar de deze groeispurt toe zullen de benen in verhouding meer groeien dan de romp.
In de groeispurt zullen de benen weer eerder starten met groeien dan de romp, maar aan het eind van de groeispurt zijn de verhoudingen weer in evenwicht. Kinderen met die ‘te lange’ benen worden in die periode ook wel vaak ‘slungelig’ genoemd.
Doordat niet bij elk kind de timing van groei gelijk loopt, is er een onderscheid te maken tussen de kalenderleeftijd en de biologische leeftijd.
De biologische leeftijd geeft aan in welke ontwikkelfase het lichaam zich bevindt. Jonge adolescenten, bijvoorbeeld van 14 jaar, kunnen overigens niet alleen fysiek, maar ook sociaal, emotioneel en cognitief enorm van elkaar verschillen.
Bij het bepalen van de biologische ontwikkelleeftijd wordt vaak het begrip PHV gebruikt. PHV staat voor ‘Peak Height Velocity’ en geeft het moment aan waarbij het groeisnelheid op zijn hoogst is.
Meisjes zijn in deze groeifase meer in balans dan jongens. Dit komt omdat de ontwikkeling van benen en heupen bij meisjes voorop staat, wat voor een lager zwaartepunt zorgt. Bij jongens ontwikkelen de schouders zich wat meer, waardoor het zwaartepunt juist wat hoger komt te liggen en zorgt voor meer instabiliteit.
Veel invloed op het groeiproces heb je niet, maar wel op de belasting en de oefenstof die kan worden aangeboden. In elke fase van deze groeispurt kent het lichaam specifieke domeinen waarbij het gevoelig is voor specifieke vaardigheden zoals kracht, explosiviteit, coördinatie, en bijvoorbeeld techniek.
Weten hoe jouw lichaam zich ontwikkeld kan je helpen daar zo goed mogelijk gebruik van te maken en de kans op blessures zoveel mogelijk te voorkomen.
Wil je meer weten over de groeispurt, wanneer jouw PHV moment is of in welke fase jij zit en hoe je daar de juiste aandacht aan geeft, neem dan contact op via info@lerenwinnen.nl.
Mooi artikel John!! Hoe gaat het met je?
Groet Michiel